نابودی پلانکتون‌ها

هنگامی‌که در اثر باران درجه حرارت، نور، شوری، pH و قلیاییت به‌صورت ناگهانی تغییر می‌کند، فعالیت پلانگتون‌ها کاهش می‌یابد و معمولاً در عرض دو روز مرگ پلانکتون‌ها اتفاق می‌افتد. هرچه میزان بلوم جلبکی در استخر بیشتر باشد، نابودی آن‌ها سریع‌تر اتفاق خواهد افتاد. این وضعیت از طریق تغییر رنگ آب و pH قابل‌مشاهده می‌باشد. این بدان معنی است که مرگ‌ومیر جمعیت پلانگتونی آب اتفاق افتاده یا در حال وقوع است، حتی اگر آب هنوز سبز باشد. زیرا فیتوپلانگتون‌های مرده همچنان رنگ خود را حفظ کرده و ممکن است آب استخر به رنگ سبز مشاهده شود.

نابودی فیتوپلانگتون‌ها باعث کاهش میزان اکسیژن محلول در آب می‌شود زیرا اکسیژن تولید نمی‌شود و اکسیژن باقی‌مانده برای فعالیت‌های باکتریایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این بدان معنی است که اگر میزان اکسیژن محلول در آب استخر ۶-۷ ppm باشد، پس از گذشت چندین ساعت به ۲-۳ ppm تقلیل می‌یابد. پس از نابودی فیتوپلانگتونی، ۹۰ درصد آن‌ها در کف استخر تجمع یافته و فرآیند تجزیه آن‌ها آغاز می‌شود. با شروع تجزیه فیتوپلانگتون‌ها مصرف اکسیژن افزایش‌یافته و سطح اکسیژن آب کاهش می‌یابد. در صورت مشاهده آب کدر، فوم و کف در سطح حوضچه، حباب با یک مسیر طولانی و تجمع فیتوپلانگتونی بدان معنی است که مرگ‌ومیر پلانکتونی صورت گرفته است.

پوست‌اندازی میگو

باران باعث می‌شود که pH استخرهای پرورش میگو به‌شدت کاهش یابد، زیرا pH آب باران معمولاً کمتر از آب استخر است. همچنین کاهش فعالیت‌های پلانکتونی باعث کاهش PH آب می‌شود. در چنین شرایطی پوست‌اندازی رخ می‌دهد. در هنگام پوست‌اندازی، میگو نیاز به فضای بیشتر، دو برابر شدن اکسیژن و افزایش سطح مواد معدنی دارد. بااین‌حال، بارندگی شرایط مناسبی برای پوست‌اندازی نیست؛ پوسته خارجی بدن میگو هنوز نرم بوده و به‌آسانی مبتلابه عفونت و مرگ‌ومیر می‌شوند. علاوه بر این، هم‌جنس خواری باعث می‌شود که پرورش‌دهنده برای پیدا کردن میگوهای مرده با مشکل روبه‌رو شود. آنچه ما مشاهده خواهیم کرد کاهش خوراک و ADG پایین است.

انباشت و تجمع مواد آلی

در طول دوره‌های بارندگی، میگو به طبیعی تغذیه نمی‌کند، اما پرورش‌دهنده همچنان مقدار خوراک را ثابت نگه می‌دارد و منجر به تغذیه بیش‌ازحد می‌شود. فعالیت فیتوپلانگتون‌ها همان‌طور که قبلاً بحث شد، کاهش خواهد یافت و از عملکرد باکتری‌ها نیز کاسته می‌شود و در این وضعیت ماده آلی در کف استخر تجمع می‌یابد. این حالت شما یک بمب ساعتی در استخر تعبیه کرده‌اید زیرا زمانی که درجه حرارت افزایش یابد، جمعیت باکتریایی به دلیل وجود مواد آلی بیش‌ازحد در حوضچه، افزایش ناگهانی خواهد داشت. معمولاً باکتری‌های بیماری‌زا اولین باکتری‌هایی هستند که شکوفا می‌شوند زیرا معمولاً مقاومت بالاتری دارند و می‌توانند شرایط سخت‌تر را تحمل کنند. آن‌ها همچنین رشد سریع‌تری نسبت به باکتری‌های مفید دارند.

چرا تمایل به تغذیه بیش‌ازحد وجود دارد؟

این بدان علت است که پرورش‌دهندگان میگو تمایل دارند فقط سینی غذادهی را چک کنند. خوراک موجود در سینی‌های غذادهی به‌راحتی قابل‌دسترس میگوهای بزرگ‌تر و قوی‌تر است. به‌طورمعمول، میگوهای بزرگ‌تر همواره توسط میگوهای کوچک‌تر احاطه‌شده‌اند و میگوها مجاز به تغذیه مصالحت آمیز در سینی چک نیستند. بااین‌حال، در زمان بارندگی که اکثر میگوها اشتهای خوبی ندارند، میگوهای بزرگ‌تر فرصت مناسبی برای تغذیه و تمام کردن غذاهای موجود در سینی چک به دست می‌آورند.

به دلیل اینکه روده میگو نسبتاً کوتاه و باز است، آن‌ها کاملاً قادر به تغذیه بدون وقفه هستند تا زمانی که خوراک به پایان برسد. این وضعیت تصویر نادرستی از عادات تغذیه‌ای میگو در حوضچه ارائه خواهد داد. و در این شرایط پرورش‌دهندگان فکر می‌کنند که میگوها نیاز به افزایش خوراک دارند درحالی‌که برداشت آن‌ها کاملاً اشتباه می‌باشد. به یاد داشته باشید میگوهای بزرگ‌تر تمایل به تغذیه بیشتر و سریع‌تر از سینی چک دارند زیرابه دلیل تجمع غذا بوی قوی‌تری از خوراک ساطع می‌شود، اما مابقی خوراکی که در استخر پخش‌شده بوی قوی نداشته و ممکن است برای میگوها جذاب نباشد. این وضعیت منجر به انباشت بیش‌ازحد مواد آلی در حوضچه پرورش میگو می‌شود.

اثرات ترکیبی باران 

اثر کلی بارندگی‌های شدید، مرگ‌ومیر میگو به علت مسمومیت با گاز H2S، مسائل مربوط پوسته نرم و انباشت مواد ارگانیک است. پرورش‌دهنده نیاز به درک تصویر واضح‌تری از نحوه تأثیر بارندگی بر پارامترهای مختلف حوضچه تأثیر پرورش است.

بهترین پیشنهادهای کاربردی

پرورش‌دهندگان باید در صورت امکان از تکنولوژی‌های در دسترس و دارای قابلیت پیش‌بینی آب‌وهوا استفاده نمایند. برخی از وب‌سایت‌های پیش‌بینی آب‌وهوا weather.com و accuweather.com  هستند. اگر آن‌ها یاد بگیرند که آب‌وهوا را در چند روز آینده پرورش پیش‌بینی کنند، برای رویارویی با هرگونه حادثه‌ای آماده خواهند بود.

علاوه بر این، اقدامات زیر توصیه می‌شود:

• همیشه اطمینان حاصل کنید که سطح اکسیژن محلول ۲۰ درصد بیشتر از حد موردنیاز است. هواده‌ها را روشن کنید. همه هواده‌ها باید هنگام بارش باران کار کنند.
• اگر بارندگی سنگین باشد، آب باران اضافی را از قسمت سطح آب از حوضچه خارج نمایید.
• زمانی که آب‌وهوا مناسب باشد، کارگری را برای آهک پاشی روی دیواره حوضچه اختصاص دهید. این عمل موجب می‌گردد زمانی که بارندگی باشد، آهک روی دیواره شسته شده و وارد استخر شود و درنهایت به آب کمک می‌کند تا حالت قلیایی خود را حفظ کند.
• یک کارگر را برای بررسی pH آب در طول بارندگی (هر ۲ ساعت) اختصاص دهید. pH را در حد بهینه ۷/۵ تا ۸/۵ ثابت نگه‌دارید و اگر pH کاهش یافت، آهک پاشی را اعمال کنید.
• در شرایط بارانی تغذیه را متوقف نمایید.
• قبل یا بعد از بارندگی، خوراک مصرفی را با ویتامین C و نمک (مواد معدنی) مخلوط نمایید. دوز ۵ گرم بر کیلوگرم خوراک است. آب را ۱۷ برابر رقیق کنید (۵ گرم نمک به ۸۰ میلی‌لیتر آب اضافه کنید)، با خوراک مخلوط کرده، اجازه دهید در هوای عادی خشک شود، سپس میگو را تغذیه کنید. این اقدام به میگو اجازه می‌دهد تا در صورت بروز افت قلیایی در آب، مواد معدنی را از خوراک دریافت نماید.

به‌طور خلاصه توصیه‌های ارائه‌شده به پرورش‌دهندگان مخصوص دوران بارندگی است زیرا عوامل متعددی هستند که موجب بروز مشکلات در حوضچه‌های میگو می‌شوند. آگاه بودن و آماده شدن، گام‌های اولیه برای غلبه بر مشکلات ناشی از بارندگی است. نشانه‌هایی برای حفاظت و مراقبت از شرایط عمومی استخر وجود دارد و ما باید این علائم را به‌درستی درک کنیم و اقدامات پیشگیرانه و سازنده را برای به حداقل رساندن و جلوگیری از ضرر و زیان انجام دهیم.

نگارنده: فرزانه امانی کارشناس ارشد تکثیر و پرورش آبزیان

قسمت اول